डॉ होमी भाभा माहिती मराठी | dr homi bhabha information in marathi

नमस्कार मित्रांनो, आम्ही या लेखामध्ये डॉ होमी भाभा त्यांच्याबद्दल माहिती दिली आहे. ही माहिती तुम्ही डॉ होमी भाभा माहिती मराठी , dr homi bhabha information in marathi , डॉ होमी भाभा माहिती , डॉ होमी भाभा , dr homi bhabha marathi information , dr homi bhabha essay in marathi , dr homi bhabha nibandh in marathi  याविषयी निबंध लिहिण्यासाठी वापरू शकता.

डॉ होमी भाभा माहिती मराठी | dr homi bhabha information in marathi

प्रारंभिक जीवन

होमी जहांगीर भाभा यांचा जन्म एका श्रीमंत घरात झाला होता. सुरुवातीपासून त्यांचे कुटूंब व्यवसायाशी निगडित होते. म्हणून त्यांचा संबंध व्यावसायिक दिनशॉ मानेकजी पेटिट, आणि दोराबजी टाटा यांच्याशी आला.

त्यांचा जन्म ३० ऑक्टोबर १९०९ रोजी प्रसिध्द कुटूंबामध्ये झाला होता. ज्यांच्याकडे शिकण्याची आणि देशासाठी काम करण्याची दीर्घ परंपरा होती. त्यांच्या वडिलांचे नाव जहांगीर होर्मुसजी भाभा होते , जे एक प्रसिद्ध पारशी वकील होते. त्यांच्या आईचे नाव मेहेरन होते.

शिक्षण

त्यांचे प्रारंभिक शिक्षण बॉम्बे कॅथेड्रल आणि जॉन कॉनन स्कूल येथे झाले आणि नंतर वयाच्या १५ व्या वर्षी एल्फिन्स्टन कॉलेजमध्ये प्रवेश घेतला. त्यानंतर त्यांनी केंब्रिजची वरिष्ठ परीक्षा उत्तम गुणांसहित उत्तीर्ण केली. त्यानंतर त्यांनी १ पूर्वी १९२७ मध्ये रॉयल इन्स्टिट्यूट ऑफ सायन्समध्ये प्रवेश घेतला.

त्याआधी त्यांनी केंब्रिज विद्यापीठाच्या कॅयस कॉलेजमध्ये आपले शिक्षण पूर्ण केले. त्यांच्या वडील आणि काका दोरबाजी टाटा यांच्या सांगण्यावरून त्यांनी केंब्रिज विद्यापीठातून मेकॅनिकल इंजिनीअरिंगची पदवी मिळवली आणि भारतामध्ये परतले.

भारतामध्ये परतल्या नंतर त्यांनी जमशेदपूरमधील स्टील किंवा टाटा स्टील मिल्समध्ये धातूशास्त्रज्ञ म्हणून काम पहिले. १९३२ मध्ये केंब्रिज विद्यापीठातून त्यांनी गणिताची ट्रायपोस ही पदवी प्रथम श्रेणी मधून उत्तीर्ण केली, त्यानंतर त्यांनी १९३४ मध्ये आण्विक भौतिकशास्त्रात डॉक्टरेट पदवी प्राप्त केली.

अणु भौतिकशास्त्रज्ञ

जानेवारी १९३३ मध्ये भाभा यांना डॉक्टरेट मिळाली. न्यूक्लियर फिजिक्स हा पहिला वैज्ञानिक पेपर प्रकाशित केल्यानंतर, “कॉस्मिक रेडिएशनचे शोषण”. त्यानंतर त्यांनी राल्फ एच. फॉलर यांच्या मार्गदर्शनाखाली सैद्धांतिक भौतिकशास्त्रमध्ये डॉक्टरेटचे शिक्षण पूर्ण केले.

१९३५ मध्ये, भाभा यांनी रॉयल सोसायटीमध्ये एक पेपर प्रकाशित केला. जो इलेक्ट्रॉन-पॉझिट्रॉन स्कॅटरिंगशी निगडित होता. या क्षेत्रातील त्यांच्या योगदानामुळे स्कॅटरिंगला नंतर `भाभा स्कॅटरिंग` असे नाव देण्यात आले.

भारतात परतले

सप्टेंबर १९३९ मध्ये भाभा थोड्या काळासाठी भारतात परतले होते. दुसरे महायुद्ध सुरू झाल्यामुळे त्यांनी सुट्टी घेतली, आणि तूर्तास तरी इंग्लंडला न परतण्याचा निर्णय घेतला. प्रसिद्ध भौतिकशास्त्रज्ञ सी. व्ही. रमण यांच्या नेतृत्वाखाली भारतीय विज्ञान संस्थेचा भौतिकशास्त्र विभागामध्ये वाचक म्हणून काम करण्याची ऑफर त्यांनी स्वीकारली. जे.आर.डी. टाटा यांच्या मदतीने त्यांनी मुंबईतील टाटा इन्स्टिट्यूट ऑफ फंडामेंटल रिसर्चच्या स्थापनेमध्ये महत्वाची भूमिका बजावली.

कारकीर्द

आपल्या देशामध्ये आण्विक कार्यक्रम सुरु करण्यासाठी काँग्रेस पक्षाच्या वरिष्ठांची समजूत काढण्यात भाभा यांचा मोलाचा वाटा होता. विशेषत: जवाहरलाल नेहरूंनी यांच्या बरोबर काम करून त्यांनी आण्विक प्रकल्पांची पाळेमुळे खणली.

या प्रकल्पचा एक भाग म्हणून भाभा यांनी `कॉस्मिक रे`ची स्थापना केली. संस्थेतील संशोधन युनिटने बिंदूच्या सिद्धांतावर काम करण्यास सुरुवात केली. कणांची हालचाल, वर संशोधन करताना स्वतंत्रपणे १९४४ मध्ये आण्विक शस्त्रे बनवण्यासाठी संशोधन केले.

१९४५ मध्ये त्यांनी टाटा इन्स्टिट्यूट ऑफ फंडामेंटल ची स्थापना केली. बॉम्बेमध्ये संशोधन, आणि अणुऊर्जा आयोगाने २००५ मध्ये १९४८, त्याचे पहिले अध्यक्ष म्हणून काम केले.
१९४८ मध्ये नेहरूंनी भाभा यांची संचालक म्हणून नियुक्ती केली. आण्विक शस्त्रे विकसित करण्याचे काम भाभा यांना दिले.

अणुऊर्जा

१९५० च्या दशकात भाभा यांनी आंतरराष्ट्रीय अणुऊर्जा एजन्सी (IAEA) परिषदांमध्ये भारताचे प्रतिनिधित्व केले. संयुक्त राष्ट्र परिषदेचे अध्यक्ष म्हणून काम केले. १९५५ मध्ये स्वित्झर्लंडमधील जिनिव्हा येथे अणुऊर्जेचा शांततापूर्ण वापर करण्यासाठी घेतली गेली.

चीन-भारत युद्धानंतर लगेचच भाभा आक्रमकपणे आणि जाहीरपणे आण्विक शस्त्रे बनवण्यावर भर दिला. एक अचूक संशोधन केल्यानंतर भाभा यांना आंतरराष्ट्रीय प्रसिद्धी मिळाली, इलेक्ट्रॉन्सद्वारे पॉझिट्रॉन विखुरण्याच्या संभाव्यतेसाठी करण्यात येणाऱ्या प्रक्रियेला आता `भाभा स्कॅटरिंग` म्हणून ओळखली जाते.

१९५४ मध्ये भारत सरकारने त्यांना पद्मभूषण पुरस्काराने सन्मानित केले. नंतर त्यांनी भारतीय मंत्रिमंडळाचे सदस्य म्हणून काम केले. वैज्ञानिक सल्लागार समितीमध्ये त्यांनी प्रमुख भूमिका प्रदान केली. विक्रम साराभाई यांच्याबरोबर त्यांनी भारतीय अंतराळ संशोधन राष्ट्रीय समितीची स्थापना केली. त्यानंतर १५ ऑगस्ट १९६९ इस्रोची स्थापना झाली.

रहस्यमय मृत्यू

एअर इंडियाचे फ्लाइट १०१ क्रॅश होऊन होमी जे. भाभा यांचा २४ जानेवारी १९६६ रोजी माँट ब्लँक जवळ मृत्यू झाला. त्यांच्या मृत्यूबद्दल अनेक तर्क-वितर्क करण्यात आले. काही जणांचे असे म्हणणे आहे की , केंद्रीय इंटेलिजन्सच्या दाव्यासह (सीआयए) ने भारताला आण्विक कार्यक्रम मोडून काढण्यासाठी असे घडवून आणले.

पत्रकार ग्रेगरी डग्लस, सीआयएचे माजी संचालक रॉबर्ट यांच्या मुलाखती घेऊन , चार वर्षे त्यांचे टेलिफोन वरील संभाषण रेकॉर्ड केले आणि नंतर त्यांचे एका “कावळ्याशी संभाषण” नावाने पुस्तक प्रकाशित केले. त्यात क्राउली लिहितात, “होमी भाभा यांच्या हत्येला CIA जबाबदार आहे. ” 

धन्यवाद मित्रांनो. जर आपल्याला डॉ होमी भाभा माहिती मराठी , dr homi bhabha information in marathi , डॉ होमी भाभा माहिती , डॉ होमी भाभा , dr homi bhabha marathi information , dr homi bhabha essay in marathi , dr homi bhabha nibandh in marathi हा लेख आवडला असेल , तर आपल्या मित्रांना आमच्या ब्लॉग बद्दल नक्की सांगा आणि share करायला विसरू नका.

Leave a Comment